Dorp, ontstaan aan de oostflank van de Markelerberg, in de middeleeuwen de plaats waar de bisschop van Utrecht met zijn Twentse onderdanen samenkwam. De westzijde van dorp heeft haar oude agrarische karakter nog grotendeels behouden.
Na 1960 ontstonden ten oosten van het dorp nieuwbouwwijken. De Herv. kerk in Markelo Dorp, ontstaan aan de oostflank van de Markelerberg, in de middeleeuwen de plaats waar de bisschop van Utrecht met zijn Twentse onderdanen samenkwam.
De westzijde van dorp heeft haar oude agrarische karakter nog grotendeels behouden. Na 1960 ontstonden ten oosten van het dorp nieuwbouwwijken.
De Herv. kerk (Grotestraat 1/Kerkplein 6) bestaat uit een 15de-eeuwse toren van twee geledingen met laag tentdak en een fors neoclassicistisch zaalgebouw uit 1840, gebouwd ter vervanging van de middeleeuwse, aan St. Martinus gewijde kerk.
Na een torenbrand in 1730 is de derde geleding afgebroken en zijn in de tweede geleding galmgaten aangebracht. De restauratie in 1932, onder leiding van F.B.
Jantzen, veranderde het kerkinterieur ingrijpend. Tot de inventaris behoren een 15de-eeuws zandstenen doopvont en een orgel van C.
Haupt uit 1863. De gebrandschilderde ramen uit 1932 zijn uitgevoerd door de firma G.
Schooneveld naar ontwerp van Jantzen.De voorm. pastorie (Goorseweg 5) is een neoclassicistisch herenhuis uit 1853. Het dient nu als kantoor van het waterschap De Schipbeek.
