Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het Huis te Diepenheim in Diepenheim

betekenis & definitie

Het Huis te Diepenheim (Stedeke 1, 1A, 2,3) vormt de kern van een aan de westelijke rand van Diepenheim gelegen buitenplaats. Het is een laag, blokvormig landhuis met souterrain, dat aan de achterzijde in een plateau (‘De Kasteelbelt’) is ingegraven en waarboven zich een hoge bel-etage onder omgaand schilddak verheft.

Het huis ligt op de plaats van de in 1177 gestichte burcht Diepenheim, die van 1331 tot de sloop omstreeks 1545 een bisschoppelijke grensversterking was. Fundamenten van het middeleeuwse kasteel zijn onder het huidige gebouw bewaard gebleven.

Het landhuis werd in 1648 in opdracht van het echtpaar Bentinck-Van Bloemendael gebouwd in classicistische stijl. Waarschijnlijk in het laatste kwart van de 17de eeuw werden twee lage zijvleugels toegevoegd, waarvan de nog bestaande rechtervleugel de keuken herbergt.

Het opschrift ‘in 't jaer 1707 verandert’ in de voorgevel herinnert waarschijnlijk aan de verplaatsing van de oorspronkelijk buitentrap naar de huidige plaats in de hal. G.J.C.

Schimmelpenninck liet het huis in 1868 en 1886 moderniseren, waarbij boven de hal een lichtkoepel werd aangebracht of vernieuwd. Naar plannen van J. van der Goot en C.J.

Kruisweg werd het huis in 1905 verbouwd, waarbij rechtsachter een aanbouw met traptorentje werd toegevoegd. Baron De Vos van Steenwijk liet naar ontwerp van M. en H.

Meijerink in 1925-'27 aan de achterzijde een verdieping toevoegen met een zaal en bibliotheek in neo-régence-stijl.

In het huis bevinden zich vier, waarschijnlijk van elders ingebrachte, schouwen uit de eerste helft van de 18de eeuw.

De toegang tot het voorplein bestaat uit een brug en een uit 1685 daterend, grotendeels zandstenen poortgebouw met gebosseerde gevels, toskaanse pilasters en gebogen frontons. Het voorplein wordt geflankeerd door twee met schilddaken gedekte bouwhuizen, waarschijnlijk uit het laatste kwart van de 17de eeuw.Waarschijnlijk heeft de ‘kasteelbelt’ toen ook zijn geometrische, aan de vestingbouw ontleende vorm gekregen. Ten oosten en noordoosten van het huis ligt een 19de-eeuwse landschappelijke parkaanleg met slingervijvers. Tijdens de verbouwing van 1925-'27 werd ook de aanleg op de ‘kasteelbelt’ veranderd, naar ontwerp van H.A.C. Poortman. Aan het begin van oprijlaan staat een smeedijzeren toegangshek uit omstreeks 1900. De tegenover het huis gelegen dienstwoning (Lochemseweg 3) werd omstreeks 1925 gebouwd in de vorm van een kleine dwarshuisboerderij.