Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Huizen

betekenis & definitie

De oudere bebouwing van Huizen bestaat overwegend uit vrijstaande diepe huizen. Het uit circa 1600 stammende huis Boerensteeg 6 heeft een voorhuis met topgevel, een zijvleugel met trapgevel en een houten achterhuis.

Bij het 17de-eeuwse huis Vissersstraat 84 tonen oude vlechtingen een verbreding en verhoging van de zuidgevel. Eveneens 17de-eeuws zijn Voorbaan 48 (uitbouw met trapgevel), Melkweg 16 en Vissersstraat 42 (beide met bogen en horizontale tandlijsten).

Sommige huizen kregen een asymmetrische voorgevel als gevolg van het inrichten van een weefkamer meestal aan de zuidzijde met een hoger oplopende gevel en grotere vensters voor meer lichtinval. Een goed voorbeeld hiervan is Vissersstraat 88-90 (18de eeuw).Uit het begin van de 19de eeuw dateert Voorbaan 32 met tuitgevel en neoclassicistische ingangsomlijsting. Voorbeelden van 19de-eeuwse vissershuizen zijn Meentweg 32-34 (1875) en Melkweg 9 (circa 1890). Tuitgevels en rieten daken hebben de kleine huizen Valkenaarstraat 18-20 (1875), Vletstraat 5 en Hellingstraat 15. De twee laatstgenoemde hebben ook een aangebouwde werkplaats. Jongere voorbeelden van woningen met een werkplaats zijn Engw eg 6-14 (1904). Een doorlopend zadeldak kregen de blokjes vissersen/of arbeiderswoningen Kronenburgerstraat 11-15 (circa 1850), Kon.

Julianastraat 20-20a (1873), Hulweg 10-14 (circa 1870) en Hulweg 48-52 (circa 1880). Op een H-vormige plattegrond heeft men de woningen Zeeweg 32-44 (circa 1885) opgezet. De rug-aan-rug-woningen Kon. Julianastraat 23-35 (circa 1890) hebben op de kop een woon- en winkelpand (circa 1905).

Voorbeelden van wat ruimere 19de-eeuwse huizen zijn de met gesneden windveren uitgevoerde panden Kerkstraat 3, 49-53 en Vissersstraat 17 (alle circa 1860). Het middenganghuis Havenstraat 18 (1864) is voorzien van een gepleisterd ingangsrisaliet. Bij de dokterswoning Lindenlaan 79 (1885) toont het hoger opgaande middenrisaliet rijke eclectische decoraties. Neorenaissance-elementen zijn zichtbaar bij Kerkstraat 45-47 (1878) en de middenganghuizen Havenstraat 23 en 25 (beide circa 1890) met hoger opgetrokken middenrisaliet. De dubbele visserswoning Vissersstraat 9b-9c (circa 1890) is voorzien van siermetselwerk en karakteristieke elementen als hijsluiken en hijshaken. Geveltoppen in pseudo-vakwerk bezit de dubbele villa Lindenlaan 101-103 (circa 1903).

De woningbouwvereniging ‘Huizen’ liet naar plannen van S. Vos arbeiderswoningen bouwen aan de Eerste Woningbouwstraat en de Kon. Julianastraat (1915). De woningbouwvereniging ‘De Haardstede’ bouwde woningwetwoningen in de Bloemenbuurt (1922-'23 en 1926-'27). Voor hoger personeel van de ‘Chemische Fabriek Naarden’ kwamen in 1920 de zakelijk-expressionistische dubbelhuizen Naarderstraat 302-304 en 306-308 tot stand naar plannen van Th. Rueter en H.F. Sijmons.