Dorp, gelegen halverwege Haarlem en Amsterdam op de plaats waar de in 1631 gegraven trekvaart tussen deze steden werd onderbroken door uitwateringssluizen van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Deze sluizen verbonden het Haarlemmermeer en het IJ (later Zijkanaal F) en noodzaakten de reizigers van de trekschuiten tot een overstap.
Er ontstond een dubbele nederzetting (Polanen en Houtrijk) met verschillende uitspanningen. Aan de westkant bouwde men in 1645 het Gemeenlandshuis van Rijnland. In 1839 kwam Halfweg aan de spoorlijn Amsterdam-Haarlem te liggen. De oude bebouwing werd grotendeels vervangen en aan de westzijde verrees een suikerfabriek (1864). Na 1900 ontstond aan de noordzijde van het spoor ‘Het Rooie Dorp’ en na 1920 volgde een uitbreiding aan de oostzijde. De hoofdweg Amsterdam-Haarlem (nu snelweg A5) werd verbreed in 1925 en 1957. Na de Tweede Wereldoorlog is Halfweg vastgegroeid aan het in de Haarlemmermeerpolder gelegen Zwanenburg (uitbreidingsplan 1913).
