Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De voorm. St.-Janskerk in Haarlem

betekenis & definitie

(Jansstraat 38) [2] is een tweebeukige kerk met transeptarm (zuidzijde), gesticht in 1316 als kapel van de commanderij van St. Jan.

De zijbeuk was oorspronkelijk voorzien van een reeks zijtopgevels. De achtzijdige dakruiter dateert uit 1595.Eind 15de eeuw kreeg de kerk een vijfzijdige koorsluiting. Het koor is vanaf de straat toegankelijk via een maniëristisch natuurstenen toegangspoortje uit 1628 met dorische pilasters en het stadswapen. De sacristie heeft men in de 17de eeuw verbouwd tot diakenkamer. Het kerkinterieur wordt gedekt door houten tongewelven op trekbalken met korbeelstellen. Sinds 1936 dient het gebouw als gemeentearchief en nu als Archief voor Kennemerland. Restauraties en een verbouwing zijn uitgevoerd in 1976-'80, 1993-'94 (moderne entree) en rond 2004.

Tegen het koor staat de zogeheten St.-Janskamer (Jansstraat 40), een 17de-eeuws dwars eenlaagspand met trapgeveltje. Daarnaast geeft een eenvoudige laat-18de-eeuwse poort met fronton toegang tot het binnenterrein.