Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De voorm. St.-Adriaans- of Kloveniersdoelen in Haarlem

betekenis & definitie

(Gasthuisstraat 32) [36] kwam in 1561-'63 tot stand naar plannen van steenhouwer Frederik Hendriksz als een L-vormig gebouw met trapgevels en een grotendeels gesloten straatgevel. In 1610-'12 werd de oude poort naar het doelenveld overbouwd en voorzien van een door Lieven de Key ontworpen maniëristische gevel.

De ingangspartij in de brede gevel aan de binnenplaats heeft men begin 17de eeuw gewijzigd (topgevel) en rond 1740. Boven de ingang herinnert een (19de-eeuwse) tekst aan het beleg van 1572 en de Spaanse bezetting. Boven de poortdoorgang en de andere ingangen zijn gekruiste geweren als decoratie afgebeeld. Het na 1974 gerestaureerde complex bevat 17de- en 18de-eeuwse interieuronderdelen.

Aan de binnenplaats staat een wellicht nog 17de-eeuwse vleugel. Het houten gedeelte was de geweermakerij en smederij, het stenen gedeelte bevat de in 1772 verbouwde Kenauzaal. Verder is er een nieuwbouwgedeelte (1972-'74, G.H.M. Holt en B. Bijvoet) voor de tegenwoordig in het complex gevestigde stadsbibliotheek.