Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Aartswoud in Hoogwoud

betekenis & definitie

Dit kleine dorp ten noorden van Hoogwoud is een veenontginning met lintvormige bebouwing, ontstaan in de late middeleeuwen. De in het midden van de 16de eeuw gegraven haven werd na de inpoldering van de Wieringermeer in 1930 gedempt.

De Herv. kerk (Schoolstraat 45) is een zaalgebouw met een toren van drie geledingen zonder spits.De in de kern uit de eerste helft van de 16de eeuw stammende toren bevat een door Henricus Nieman gegoten klok (1620) en boven de toreningang zit een gevelsteen van een reparatie uit 1635. De toren kreeg zijn huidige vorm door een omklamping met neogotische details in 1895. De laat-gotische kerk werd in 1884 vervangen door de huidige zaalkerk met eclectische details en gietijzeren rondboogvensters naar ontwerp van A.T. van Wijngaarden. Belangrijk is de dubbele overhuifde herenbank van de familie Soete van Laecken (1641), uitgevoerd in rijke laatmaniëristische stijl met corinthische zuiltjes, familiewapen (opzetstuk) en initialen in ivoor (deurtjes). Het orgel (1885) werd gebouwd door R. Ibach.

De enorme voorm. pastorie (Schoolstraat 47) verrees in 1872 naar een eclectisch ontwerp van G. Groen met een gecombineerd ingangsportiek en inpandig balkon. Boerderijen. De 18de-eeuwse stolpboerderij Schoolstraat 4 heeft een ver uitgebouwd vooreind met houten voorschot. De kop-rompboerderij Schoolstraat 43 (circa 1880) is voorzien van eclectische details en rijke gietijzeren stalvenster. Ten oosten van Aartswoud staat de Koggemolen (Kolkweg 2) uit circa 1585, een met riet gedekte achtkantige binnenkruier op een met hout beklede voet.