De R.K. St.-Michaëlskerk in Woudsend

betekenis & definitie

De R.K. St.-Michaëlskerk (Merkstrjitte ong.) is een driebeukige kerk met een ingebouwde toren voorzien van een spits met frontalen. De kerk werd mogelijk naar ontwerp van Abraham Bruinsma in 1792 gebouwd door aannemer Nolle Anskes als schuilkerk achter het woonhuis Midstrjitte 46. Het is de oudste rooms-katholieke kerk in Friesland en de enige bewaard gebleven schuilkerk in de provincie. Ter plaatse van het oorspronkelijke koor verrees in 1933 naar ontwerp van H. van der Bijl de toren, waarbij het schip met twee traveeën werd verlengd. In de toren hangt een door de firma Eijsbouts gegoten klok (1933). De kerk is in 1985 gerestaureerd. Het middenschip wordt gedekt door een tongewelf met deels figuratieve stucdecoraties in Lodewijk XVI-stijl (1792). Gemarmerde Toscaanse zuilen scheiden de middenbeuk van de zeer smalle zijbeuken. Tot de inventaris uit de bouwtijd behoren onder meer het altaar en de gemarmerde houten altaartombe, beide met Lodewijk XVI-elementen. Het in 1811 door A. van Gruisen gebouwde orgel is in 1840 geplaatst. Verder bevat de kerk een altaarstuk van Otto de Boer (1824), kruiswegstaties (1852) en een door atelier J. Maas & Zn. vervaardigde biechtstoel (1933). Van de interieurrestauratie in 1909, onder leiding van W. te Riele, stammen het neogotische meubilair en de neogotische heiligenbeelden (1910 en later). Het priesterkoor is in 1912 gewijzigd onder leiding van H. Kroes. De gebrandschilderde ramen zijn vervaardigd door atelier C. van Straaten (1927-'28 en 1933). De verlossingscyclus in het koor is geschilderd door J.M. Ydema (1937). De pastorie is in 1972 voor de helft gesloopt.