Dorp in de Noordoostpolder, gesticht in 1946 als dorp B aan de noordzijde van de Zwolse Vaart en de Marknesservaart. De naam is afgeleid van het in de 12de eeuw genoemde Marcnesse, een landtong die ter hoogte van Urk of Schokland lag.
Aan de huidige Oude Weg werd in 1943 een tijdelijk kamp gesticht. Het stedenbouwkundige ontwerp van C.
Pouderoyen werd door Th.G. Verlaan uitgewerkt en kreeg zijn definitieve goedkeuring in 1949.
Aan de oostzijde langs de Marknesservaart werd een bedrijventerrein met loswal ingericht. De brug (met sluis) over de Zwolse Vaart geeft toegang tot de brede groene as van de Breestraat met aan begin en einde een kerk (Herv. en Geref.) en aan weerszijden enkele winkels.
De haaks op de Breestraat geprojecteerde tweede groene as met gracht (Groene Zoom) wordt aan de oostzijde begrensd door de katholieke kerk en aan de westzijde door de begraafplaats. Parallel aan de Groene Zoom loopt de Noordzoom met school en kerk (Geref.
Gem.) en aan de zuidzijde de Boslaan. De huizen staan overwegend noord-zuid georiënteerd.
Marknesse wordt aan de noorzijde omsloten door de weg Emmeloord-Vollenhove. Aan de westzijde liggen de sportvelden en aan die zijde (Westerkimme) en ten zuiden van de brug is het dorp later enigszins uitgebreid.
