vorm van stoflong, veroorzaakt door het inademen van silicaten (kwartshoudend stof). Silicose wordt veroorzaakt door inademing van kwartshoudend stof, waarvan de diameter van de stofdeeltjes ligt tussen 0,1-5 pm.
Men treft deze ziekte vooral aan onder mijnwerkers, bij wie de veranderingen aan de longen ook nog worden beïnvloed door de inademing van kolenstof (anthracosilicose), onder werkers in ijzer-, maar vooral in staalgieterijen (m.n. bij de afbramers), in de porseleinindustrie. De ziekte ontstaat bijna altijd zeer geleidelijk: de snelheid waarmee het ziekteproces verloopt, is afhankelijk van de samenstelling en hoeveelheid van het ingeademde stof, maar ook van de individuele gevoeligheid voor het stof. Het ziekteproces kan veelal gestopt worden door bij de eerste verschijnselen op het röntgenbeeld de expositie aan kwartshoudend stof te beëindigen. In een wat verder stadium is de voortgang van het ziekteproces niet meer te stoppen, maar hoogstens te vertragen. Er treedt in steeds heviger mate benauwdheid op, vooral bij lichamelijke inspanning. Op den duur is er een voortdurend zuurstoftekort in het bloed en dus ook in de weefsels.
Dat heeft gevolgen voor de bloedcirculatie en dus voor het hart, dat ook nog moet optornen tegen een verhoogde weerstand in de kleine (long)circulatie. Vooral vroeger werd de ziekte vaak gecompliceerd door tuberculose (silicotuberculose). Arbeidshygiënische maatregelen tot verbodsbepalingen op het bewerken en het gebruik van kwartshoudende materialen hebben ertoe bijgedragen dat de ziekte thans veel minder voorkomt.
