Gepubliceerd op 03-03-2017

RMS

betekenis & definitie

De Republik Maluka Sela­tan (Republiek der Zuid-Moluk­ken), opgericht op 25 april 1950. Na de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 leefde er op de Molukken een sterke aversie tegen het stichten van de eenheidsstaat Republik Indonesia, waardoor de Molukken slechts een provincie zouden zijn van Indonesië.

Op Ambon richtte Christiaan Soumo­kil daarom de RMS op. Die heeft bestaan tot een halfjaar later Indonesische regeringstroepen daar een eind aan maakte. De Nederlandse regering gebood daarop de nog aanwezige Molukse militairen tijdelijk naar Nederland te komen, ook om te voorkomen dat ze zouden vechten tegen de troepen van Soekarno. Bij aankomst kregen de militairen in dienst van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger direct ontslag uit dienst. De ruim 12000 Molukkers (militairen met hun gezinnen) werden gehuisvest in kampen , meestal voormalige Duitse kampen. Het was hun verboden te werken, uit angst dat ze de arbeidsmarkt in Nederland zouden bederven. Naarmate de jaren verstreken, werd het steeds duidelijker dat een snelle terugkeer naar een onafhankelijk Mo­lukken niet voor de hand lag.

De Nederlandse regering maakte er zich in de ogen van de Molukkers niet sterk voor en deed er ook niet veel aan, o.a. omdat ze geen zin had in weer een conflict met de Verenigde Staten, die de onafhankelijkheid van Indonesië hadden afgedwongen . Pas in 1954 mochten de Molukkers werk gaan zoeken. Dat was niet eenvoudig, omdat de meesten slechts een militaire opleiding hadden. Bovendien had men jaren in de veronderstelling geleefd dat het verblijf in Nederland van tijdelijke aard zou zijn, dus had men ook geen moeite gedaan om te integreren. Intus­ sen bleef het gevoel aanwezig van in de steek gelaten te zijn door de regering, en bleef het ideaal van een onafhankelijke Molukken in stand. Vooral bij Molukkers van de tweede generatie leefde dat. Zij hadden geen duidelijke toekomstperspectieven in Nederland (tijdens de economische recessie in de jaren zeventig was de werkloosheid onder Molukkers vier keer hoger dan onder de Nederlanders), en daardoor radicaliseerde een deel van de Molukse jeugd.

Het gevolg was een serie terreur­ acties van Molukse jongeren, voor wie het ideaal van de RMS sterk leefde. Om druk uit te oefenen op de regering om gesprekken aan te gaan met Indonesië en de vs organiseerden ze in totaal zes acties. De bekendste daarvan zijn de treinkaping bij Beilen (december 1975) en de treinkaping bij De Punt en de bezetting van een school in Bovensmilde (mei 1977). Aan de acties (die overigens geen steun kreeg van de RMs -regering in ballingschap) werd met geweld een eind gemaakt. In de loop van de jaren tachtig en negentig verzwakten de activiteiten rond het ideaal van een vrije republiek en werd ook de optie van een Moluk­ ken met een min of meer autonoom bestuur binnen Indonesië haalbaar geacht. Hoewel de gedachte aan een RMS niet verdwenen is, lijkt het voor een groot deel van de jongste generatie Molukkers geen ideaal meer dat hun leven beheerst.

< >