Republiek die op 17 augustus 1945 werd uitgeroepen.
In april 1942 werd Nederlands-Indië door Japan bezet. Tijdens de Japanse bezetting kregen nationalisten onder leiding van Sukarno de kans hun positie te versterken. Onder druk van jonge militante Indonesiërs riepen Sukarno en Hatta twee dagen na de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 de Republik Indonesia uit. Pogingen van Nederland om Indonesië met geweld weer in het gareel te krijgen, mislukten. Op 27 december 1949 droeg Nederland de soevereiniteit over aan de Republik Indonesia Serikat, de Verenigde Staten van Indonesië. Een jaar later werd de federale staatsvorm ingeruild voor een eenheidsstaat. Sukarno werd president.
Indonesië voerde een imperialistische politiek om het grondgebied van de republiek te completeren. In 1952 onderwierp het de opstandige Republiek van de Zuid-Molukken. Vanaf 1956 waren Indonesië en Nederland in conflict over het Nederlandse deel van Nieuw-Guinea. Na tussenkomst van de Verenigde Naties werd dit gebied in 1963 aan Indonesië overgedragen. Ook tegenover Maleisië voerde Indonesië tot 1966 een confrontatiepolitiek.
Behalve om aanspraken op gebieden kracht bij te zetten, was deze agressieve politiek ook bedoeld om de aandacht van binnenlandse problemen af te leiden. Het land kampte met een snelle bevolkingsgroei en een achterblijvende economische groei, wat grote spanningen veroorzaakte.
In 1965 werd een staatsgreep van de 30-septemberbeweging door het leger bloedig onderdrukt. Generaal Soeharto nam de macht over; Sukarno werd aan de kant geschoven. Sindsdien verbeterden de betrekkingen met Nederland en andere westerse staten.
Ondanks de corrupte, dictatoriale regering van Soeharto verbeterde de economische situatie geleidelijk. Sinds de jaren zeventig zorgden forse inkomsten uit de aardolie-industrie voor een stevige economische impuls. De sociale spanningen bleven echter voortduren. In de jaren zeventig en tachtig waren er regelmatig botsingen tussen het leger en studenten, die meer democratie eisten. Verder waren er opstanden van islamitische extremisten.
De relatie met Nederland verslechterde in 1991 als gevolg van de intensieve Nederlandse bemoeienis met het harde Indonesische optreden op Oost-Timor. Deze voormalige Portugese kolonie was in 1975 onafhankelijk geworden, maar vervolgens door Indonesië geannexeerd. De Indonesiërs maakten in 1991 eenzijdig een eind aan de ontwikkelingsrelatie met Nederland. Uiteindelijk bleek deze beslissing de lucht tussen beide landen te zuiveren. De laatste restanten van koloniale bemoeienis waren daarmee verdwenen. Dit werd onderstreept door een staatsbezoek van koningin Beatrix aan Indonesië in augustus 1995, vijftig jaar na het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid.
