Ende, Adriaan van den, Nederlands predikant en onderwijsman, *11.10.1768 Delft, +28.6.1846 Warnsveld. Hij was van 1792-1798 predikant en werd in 1800 medewerker van de agent van nationale opvoeding J.H. van der → Palm ten behoeve van de voorbereiding van de Lager-Onderwijswet van 1801.
Van den Ende was van 1817-1833 hoofdinspecteur van het middelbaar en lager onderwijs. De wet-Van den Ende van 1806, die een belangrijke verbetering van het volksonderwijs in Nederland betekende, bevatte vier bevoegdheden (rangen) voor onderwijzers, afhankelijk van de vakken waarin zij geëxamineerd waren. Nederlandse taal werd naast lezen, schrijven en rekenen op de scholen een verplicht vak. Tevens voorzag deze wet in de oprichting van scholen voor meisjes en in staatstoezicht op het onderwijs. Deze wet bleef gehandhaafd tot 1858, toen zij vervangen werd door de Lager-Onderwijswet-Van → Rappard. Zij diende zelfs in het buitenland tot voorbeeld.
