(climacterium): periode waarin de werking van de kiemklieren geleidelijk aan minder wordt en bijna geheel ophoudt. In de o. valt de zgn. menopauze, d.w.z. het ophouden van de maandelijkse bloedingen.
Meestal voorafgegaan door een sterker of zwakker, resp. onregelmatig worden van de menstruatie. De o. kunnen vele jaren voor het begin van de menopauze beginnen en de daarmee gepaard gaande klachten kunnen zich nog jaren daarna voordoen. Deze klachten zijn meestal stoornissen van de bloedsomloop, stuwingen, congestie, angstgevoelens, beklemming in de hartstreek, flauw vallen, duizelingen, neiging tot verhoogde bloeddruk met hartklachten, veranderingen in de stofwisseling (dik worden of ook vermageren), afhankelijk van lichaamsbouw en aanleg. Spijsverteringsstoomissen, verstopping, darmgassen. Psychische veranderingen, geïrriteerde, gedrukte stemming, huildwang behoren tot het gewone beeld. Gewoonlijk spreekt men alleen bij de vrouw over o., hoewel ook bij de man dergelijke ongemakken kunnen optreden wanneer de werking van de kiemklieren ophoudt. Behandeling: niet-prikkelende, vegetarische kost. Wassing van gehele lichaam, zitbaden, zit- en zit wisselbaden met heermoes, eenvoudige begietingen, wisselvoetbaden, armbaden met oplopende temperatuur. Inwendig: vrouwenmantel, herderstasje, rozemarijn, kweekwortel, duizendblad, valeriaan; apart of als theemengsel. Homeopathie: Aconitum D10-15, Sulfur D6-12, Lachesis Dl0-15, Sepia D6-12, Cimicifuga D2-10, Platinum D3-6, Pulsatilla D6-15, Jaborandi D2-4, Graphites D6-12, Lilium tigrinum D2.