het godsdienstig geloof van de Samojeden en andere N.-Aziat. volksgroepen, waarbij een tussenpersoon (sjamaan) optreedt, die de hogere machten tot heil der mensheid kan dwingen. Zijn hoofdambt is het genezen van zieken, maar zijn invloed doet zich gelden in alle aangelegenheden van de stam.
Het Sjamanisme is dus eigenlijk een vorm van depersonalisatie, de sjamaan verliest in de extase zijn eigen persoonlijkheid en herbergt een vreemde macht of geest; hij is een „bezetene”. In Noord-Amerika en Groenland dragen de sjamanen maskers om de persoonlijkheidsverandering tot uitdrukking te brengen.
