(voldoening) noemde men in de 16e eeuw het tractaat, waarbij een stad in de Nederlanden naar de zijde van de prins overging en de door Oranje gestelde voorwaarden aanvaardde en dus hem als stadhouder erkende tegenover de koninklijke stadhouder. Aldus geschiedde met Amsterdam, dat in Februari 1578, na de aanvallen der Geuzen en na de blokkade, de Pacificatie van Gent en dus de prins erkende.
Zo deden ook Haarlem, Utrecht, Goes, Zierikzee en andere steden. In Amsterdam en Haarlem volgde daarop een „alteratie”, een wijziging in de samenstelling van het stadsbestuur in democratische zin.
