hulpschaalverdeling die langs de eigenlijke schaalverdeling van een instrument loopt en het mogelijk maakt tot in tiende delen af te lezen; bestaat uit een metalen plaatje waarop 10 streepjes op onderling gelijke afstanden zodanig zijn gekrast dat ze een interval van 9 schaaldelen op de eigenlijke schaal beslaan. De afstand tussen 2 N.-streepjes is dus gelijk aan 9/io van de streepsafstand op de hoofdschaal.
Men kijkt nu welke deelstreep van de N. samenvalt met de hoofdschaalverdeling; het rangnummer daarvan geeft het laatste cijfer van de aflezing aan. N. is genoemd naar de Portugees Petrus Nonius (Nufiez), de thans gebruikelijke N. is door de Nederlander Petrus Vernerius (Vernier) in 1631 aangegeven.
