verzameling van wetten. Naam wordt meestal gebruikt voor het Corpus Iuris Civilis, dat op last van de Oost-Romeinse keizer Justinianus (527-565) werd samengesteld.
Bestaat uit 4 boeken:1. Institutiones, tegelijk wetboek en leerboek;
2. Pandectae of Digesta, verzameling citaten uit de werken der grootste Romeinse rechtsgeleerden;
3. Codex Justinianus, verzameling keizerlijke verordeningen;
4. Novellae, verzameling wetten, door Justinianus (en zijn onmiddellijke opvolgers) uitgevaardigd na totstandkoming van de 3 eerste boeken.
Het C. is de klassieke samenvatting van het Rom. recht, waaruit sinds de ne eeuw de juristen hun kennis hebben geput. Eeuwenlang werd het in geheel Westen Midden-Europa als geldend recht beschouwd en als zodanig is het pas geheel verdrongen door de nationale codificaties, welke in de 19e eeuw tot stand kwamen (in Dld. pas in 1900).