eiland in de Indische Oceaan aan de Z.O. zijde van Voor-Indië, 445 km lang, 160-235 km breed, 65.608 km2.
Gesteldheid: Kusten vlak, N. laagland, Z. bergland; hoogste toppen de Adamspiek (2241 m), Pedrotallagalla (2538 m), Kirigallpolla (2380 m), Totapolla (2353 m).
Rivieren: Mahavili-Ganga, Kaloe, Gintolaganga, alle snelstromend, onbevaarbaar.
Klimaat: Gemiddelde jaarlijkse temperatuur 2632 gr. C. Regenval 2240-1480 mm.
Mineralen: hoofdzakelijk grafiet, verder kaolien (porseieinaarde), ijzererts, glaszand, edelstenen.
Bestaansmiddelen: Voornaamste: landbouw. Cacao, kaneel, thee (25 % wereldproductie), rubber. Verder copra, tabak, kina, specerijen, ananas, koffie, citronella-olie. Veeteelt. Industrie: 3180 thee- en rubberfabrieken, 2775 andere.
Bevolking: totaal (1946) 6.695.605 inw. Daarvan 4.637.000 Singalezen, 850.000 Tamils, 562.000 Indische Tamils. 405.000 Mohammedanen, 5000 Europeanen, 36.000 zgn. burghers (afstammelingen van Nederl. en Portug. met inland.) en Euraziërs. 15,3 % woont in de steden. De voornaamste zijn: Colombo, Jaffna, Dehiwalda-Mt., Lavinia, Kandy, Moratuwa, Galle, Frincomali. Singalezen zijn Boeddhisten, Tamils Hindoes. De oorspronkelijke bewoners, de Wedda’s zijn in het Nilgalagebergte teruggedrongen en sterven uit. (1936): 3.467.200 Boeddhisten, 1.229.300 Hindoe’s, 500.000 Christenen, 378.700 Mohammedanen. Op Adamspiek afdruk van voetstap van Boeddha. Sinds 4 Febr. 1948 maakt C. deel uit van het Brits gemenebest als dominion.
Geschiedenis: 307, begin van prediking van Boeddhisme. 1505, Portugezen onder Almeida landen te Point de Gallas. 1602, Nederlanders onder Joris van Spilbergen op C. 1658, Colombo door de Nederl. op de Portugezen veroverd. 1802, C. bij vrede van Amiens door Ned. aan Gr. Britt. afgestaan.
