ABC van de kunst

Douwe Brongers & Désirée Raemaekers (2004)

Gepubliceerd op 18-05-2017

Hollands classicisme

betekenis & definitie

Stroming in de Nederlandse architectuur, waarvan de bloeitijd tussen 1640 en 1665 valt.

De voorschriften die horen bij de klassieke bouworden, zoals geformuleerd door de Romein Vitruvius, werden nauwgezet gevolgd, evenals de geschriften van de Italiaanse architect Palladio. De gebouwen zijn ingetogen en zakelijk, maar wel imposant. Een belangrijk voorbeeld is het voormalige stadhuis van Amsterdam, het huidige Paleis op de Dam, door Jacob van Campen, dat in 1665 gereed kwam.



In de schilderkunst werkte de Haarlemse schilder Hendrick Goltzius vanaf 1610 als eerste classicistisch, naar aanleiding van een reis naar Italië. De Hollandse classicisten die na hem werkten, met Jan de Braij en Caesar van Everdingen als belangrijkste kunstenaars, kozen net als Goltzius voor onderwerpen uit de klassieke mythologie en geschiedenis, en schilderden vaak naakten. De verfoppervlakken zijn glad, de kleuren helder, de belichting gelijkmatig en de voorstelling gedetailleerd en overzichtelijk. Waar de realistische werkende Hollandse genreschilders vooral werk verkochten ana de burgerij, hadden de classicisten de adel en de stadhouderlijke familie van Oranje als klant. De Schilderijen moesten de grandeur van de opdrachtgever uitstralen en zijn dan ook vaak van groot formaat.