Gepubliceerd op 14-06-2016

Modderstromen

betekenis & definitie

Actieve depressies in het gebied de Middellandse Zee veroorzaken hier soms zware buien, die leiden tot overstromingen en modderstromen.

De buien in het zuiden van Europa ontstaan door aanvoer van koude lucht boven het warme water van de Middellandse Zee. Meteorologen noemen dat een koudeput, een lagedrukgebied dat vooral op grote hoogte gevuld is met koude lucht. Zo'n koudepunt kan dagen achtereen standhouden en zorgen voor zware regen- en onweersbuien.

Bovendien stimuleert het berglandschap in deze gebieden de vorming van buien. Wanneer lucht tegen de hellingen stroomt, bijvoorbeeld door een luchtstroming tegen de Alpen of Pyreneeën, wordt deze gedwongen te stijgen. De lucht koelt af waardoor boven de berg wolken ontstaan, die uitgroeien en aanleiding geven tot zware buien. In de bergen blijvende buiencomplexen vaak lang hangen, waardoor ze in enorme hoeveelheden water achterlaten. In enkele uren kunnen honderden millimeters regen vallen. Dat zijn honderden liters water op elke vierkante meter. Rivieren kunnen het plotseling toestromende water niet verwerken. Hierdoor ontstaat grote wateroverlast. In berggebieden is het van groot belang alert te zijn en de weerberichten (Wereldomroep) te volgen. Catastrofaal zijn de modderstromen (flash floods) die zich met snelheden van tientallen kilometers per uur een weg banen.

Modderstromen ontstaan door het oververzadigd raken van de (kleihoudende) bodem door regen of smeltwater. Onder bepaalde omstandigheden gaan deze vloeien. Lang niet alle modderstromen worden veroorzaakt door zware regen. Zo'n ramp kan zich ook voordoen als een stuwdam doorbreekt en een watergolf met geweld rivierafzettingen meeneemt. Of wanneer door een vulkaanuitbarsting veel smeltwater uit de gletsjers bij de top van hoge vulkanen vrijkomt.