XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Quodlibet

betekenis & definitie

Quodlibet (Lat. wat men belieft) is een compositie waarbij op humoristische wijze bekende melodieën na elkaar of tegelijkertijd worden gecombineerd. Het genre was vooral vanaf de 16e tot en met de 18e eeuw geliefd.

De term is ontleend aan de middeleeuwse disputatie de quolibet, een mondelinge, filosofische oefening aan de Sorbonne (de universiteit van Parijs), die later aan Duitse universiteit en geparodieerd werd met absurdistische thema's als 'dingen die vrouwen vergeten als ze uit een harem vluchten.'

Naar deze praktijk verwees de dichter en liedboeksamensteller Wolfgang Schmeltzl, die in 1544 de term voor het eerst op muziek betrok. Er ontstonden eeuwen lang tal van quodlibetcomposities, waaronder bijvoorbeeld de laatste variatie van Bachs Goldberg-Variaties waarin twee populaire Duitse volksliedjes gecombineerd worden.