Alberto Ginastera (Evangelista) (Buenos Aires 1916-Genève 1983) was een Argentijns componist die aan Europese vormen (sonate, strijkkwartet, soloconcert, opera) een niet-westerse invulling gaf.
Hij groeide op in een Argentinië dat cultureel nog sterk onder Franse invloed stond, zodat hij al vroeg vertrouwd raakte met het werk van Debussy en Honegger. Maar de sterkste invloed kwam van Bartók, wiens muziek hij als vijftienjarige conservatoriumstudent leerde kennen. Daarin ontdekte hij hoe inheemse volksmuziek de grondslagen voor universele kunstmuziek kon leggen. Folkloristische inspiratie vond Ginastera niet zozeer in de 'tangohoofdstad' Buenos Aires als wel in het Argentijnse achterland. De uitgestrekte pampa's inspireerden hem zoals blijkt uit zijn Pampeanas door hun scherpe tegenstellingen. Enerzijds trof hij er een tijd- en bewegingloze eenzaamheid, anderzijds de koortsachtige puls van de malambo, een dans die het uithoudingsvermogen van de gauchos ('cowboys') beproeft. Ook bij Bartók contrasteert vitaliteit met mysterieuze 'nachtmuziek'. Bij Ginastera echter zijn ze een Latijns-Amerikaans trekje uitvergroot tot symbolen: de dynamische passages roepen vaak een rauwe, primitieve wereld op, de verstilde momenten een sfeer van onwerkelijkheid en magie.
Nog surrealistischer werd zijn muziek toen hij in de jaren '50 avant-gardetechnieken toeliet: klassieke tonaliteit maakte plaats voor kwarttonen en Schönbergs twaalftoonsmethodiek. Dit modernisme combineerde hij in opera's als Bomarzo (1967) met onverbloemde seksuele thematiek, vaak met schandalen als gevolg. Tezelfdertijd verdween ook het openlijke folklorisme uit zijn composities, maar qua karakter en ritmiek bleven ze aldus de componist altijd Argentijns.
Oeuvre
3 voltooide opera's; 2 balletten; 13 orkestwerken, waaronder 5 soloconcerten; ca. 10 vocale werken; ca. 25 kamermuziekwerken.
