(canonisatie) is de plechtige en onfeilbare verklaring door den → paus afgelegd, dat een → dienaar Gods de hemelsche glorie deelachtig is en dus overal in het openbaar geëerd mag worden. Zij wordt voorbereid door een proces, dat tot de uitsluitende bevoegdheid van de → Romeinsche Congregatie der Riten behoort en hierin bestaat, dat twee (of drie) wonderen, die sedert de → zaligverklaring van den dienaar Gods hebben plaats gehad en aan zijn voorspraak worden toegeschreven, door een → postulator ter kennis gebracht van de congregatie en op hun echtheid worden onderzocht. Heeft de → paus zelf in laatste instantie de echtheid der wonderen erkend, dan vaardigt hij na het advies van → kardinalen en → consultoren te hebben ingewonnen, het z.g. → decreet „de tuto” uit, volgens hetwelk „veilig kan worden overgegaan tot de plechtige heiligverklaring van den zalige”.
Deze plechtigheid verloopt in drie gedeelten:
1e het driemaal herhaalde verzoek tot den paus gericht om tot de heiligverklaring over te willen gaan, met de daarop volgende voorlezing van de heiligverklaring;
2e het → Te Deum aangeheven door den paus en besloten door den → pauselijken zegen;
3e de pontificale H. Mis van den nieuwen Heilige.
