(etym.: man-wolf). Het geloof in den w., d.w.z. in de mogelijkheid, dat de mensch in een wolf kan veranderd worden of de macht heeft zich zelf in een wolf te veranderen, is een bijzonder geval van het over geheel de wereld verspreide geloof, dat de verandering van mensch in dier mogelijk is.
In Europa en Noord-Azië geloofde men in den w., in Noord-Europa en in modern Griekenland krijgt de beer deze functie, elders de hyena, het luipaard, de leeuw, de tijger (zie ➝ Weertijger), de krokodil enz. soms zelfs de olifant. Steeds wordt de w. of zijn gelijke beschouwd als een boosaardig wezen, dat de menschen vermoordt en zelfs verslindt.
Slaagt men erin hem te verwonden of te dooden, dan neemt hij weer zijn menschelijke gedaante aan en de wonde is zichtbaar op dezelfde plaats als zij den w. werd toegediend. In de middeleeuwen maar bijzonder in de 16e en 17e eeuw waren theologen en juristen overtuigd, dat toovenaars zich met de hulp van den duivel in w. konden veranderen.
De strengste maatregelen werden genomen, wat aanleiding gaf tot wreede bestraffingen en justitieele moorden op onschuldigen. De feiten, die de koloniale overheden, inzonderheid in Kongo, met betrekking tot de zgn. tijgermenschen te berechten krijgen, moeten ons evenwel voorzichtig stemmen in ons oordeel over deze processen.
Zonder twijfel zijn er onder de zgn. w. geweest, die geheel onschuldig het slachtoffer van gerechtelijke dwalingen zijn geworden; anderen waren misschien arme krankzinnigen; maar het is niet uitgesloten, dat misdadigers gebruik gemaakt hebben van dit bijgeloof, zooals nu nog in Midden-Afrika vaak leden van geheime genootschappen, om als tijgermenschen vermomd hun stamgenooten aan een waar schrikbewind onderwerpen.Lit.: J. A. Mac Cullogh, Lycanthropy (in: Encycl. Relig. and Ethica, VIII 206-220); Ph. Schmidt, Talisman und Zauberwahn (1936); W. Hertz, Der Werwolf (1862). Bellon.