Caen - hoofdstad van het Fransch dept. Calvados (Normandië), 16 km van zee (49° 12' N., 0° 20' W.), 57.528 inw. (1931).
De haven (7e plaats in Frankrijk) heeft veel ertsverscheping uit Normandië. Veel hoogovens, chemische en textielfabrieken; papier, meubels. In de omgeving veel landbouw. Bekende universiteit.
Lit.: Prentout, C. et Bayeux (1921); Gibel, C., Dieppe et Cherbourg (1923). “Heere”.
C. kan zich beroemen op het bezit van een aantal bouwwerken van voorname beteekenis in de geschiedenis der Europeesche bouwkunst: de H. Drievuldigheidskerk (der „abbaye aux Dames”) en de St. Stevenskerk (der „abbaye aux Hommes”), gesticht door Willem den Veroveraar en zijn gemalin Mathilde, de eerste in 1066 gewijd, de laatste in 1077, twee grootsche driebeukige kruisbasilieken, hoofdwerken der Normandisch-Romaansche architectuur. Ook de in 1083 gestichte St. Nicolaaskerk, thans militair magazijn, heeft uitwendig nog haar oorspronkelijk aanzien bewaard.
Van de talrijke Gotische kerkgebouwen te C. zijn de voornaamste: de Notre-Dame de Froide-Rue (thans H. Verlosser) in de 14e en 15e eeuw gebouwd; de Vieux-Saint-Etienne, een Anglo-Normandisch werk der 15e eeuw, met achtkanten kruistoren; de St. Janskerk, een schepping in flamboyanten stijl (1418—1520); en vooral de merkwaardige St. Pieterskerk (14e—16e eeuw, toren ca. 1317 voltooid), met haar fraai koor in den stijl der vroege Fransche Renaissance, een werk van den architect Hector Sohier. Van de middeleeuwsche versterkingen resten nog: een deel van het door Willem den Veroveraar gestichte, in de 15e eeuw verbouwde, door de Revolutie geschonden kasteel (thans kazerne), benevens een ronde waltoren („tour Le Roy”).
Belangrijke burgerlijke bouwwerken der vroege Renaissance zijn het hôtel de Than (1525) en het hôtel d’Escoville (1535—’40), benevens tal van woonhuizen in vakwerkbouw. Het raadhuis, een voormalige stichting der congregatie van Jesus en Maria (→ Eudisten), is een werk der 17e eeuw en bevat tevens een museum van schilder- en beeldhouwkunst. Van belang voor de studie der Normandische kunstgeschiedenis is het Musée der antiquaires normands in de Arcisse-de-Caumont-straat.
Lit.: Henri Prentout, Caen et Bayeux (Parijs 1921, Villes d’art célèbres); R. de Lasteyrie, L’architecture religieuse en France à. 1’époque Romane (Parijs 1912); E. Gall, Die gotische Baukunst des Mittelalters in Frankreich u. Deutschland (Leipzig 1925). “F. Vermeulen”.
