Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

KAÏPHAS

betekenis & definitie

de schoonzoon van Annas, was hogepriester van 18-36. Hij behoorde tot de partij der Sadduceeën en presideerde het Sanhedrin tijdens het proces tegen Jesus.

Later trad hij eveneens tegen Jacobus en Johannes op (Jo. 18 : 12; Hand. 4:6). KALENDER.

Zodra in de Kerk de gedachtenisviering van de martelaren, later ook van andere heiligen, opkwam, was het noodzakelijk om de dagen waarop deze viering moest plaatshebben op een lijst vast te leggen. Aanvankelijk hadden deze lijsten een plaatselijk karakter.In het Westen kreeg de kalender van de Romeinse Kerk een zeer grote invloed door de verbreiding van de Romeinse liturgieboeken onder de Karolingers, zodat het substraat van alle westerse heiligenkalenders wordt gevormd door die van Rome. In deze kalenders kon elke Kerk of orde haar eigen heiligen inlassen. In de 16de eeuw was de kalender van het brevier en missaal zodanig aangegroeid dat de viering van het beweeglijke kerkelijke jaar daardoor in het gedrang kwam. Pius V vereenvoudigde daarom de kalender (1568). Sinds die tijd zijn er echter weer zoveel heiligenfeesten ingevoerd, dat allerwegen een nieuwe hervorming gewenst geacht wordt. Daar de verschuiving van het Paasfeest niet geringe gevolgen heeft voor de gedachtenisviering der heiligen wordt elk jaar een liturgische kalender (dikwijls kartabel of directorium genoemd) uitgegeven, waarin deze twee gegevens verwerkt zijn.

Naast deze kalender kent men ook nog de zgn. eeuwige kalender. Dit is een tabel waarop alle maanden en dagen met de zeven letters van de dag (a-g) alsmede de nieuwe manen van de 19-jarige Paascyclus staan aangegeven. Uit deze kalender kan de Paasdatum worden berekend. Tegenwoordig wordt veel gesproken over kalenderhervorming. Men bedoelt daarmee ofwel de herziening waarover boven gesproken is, ofwel de hervorming van de Paasberekening: men wil de Paasdag vastleggen in een bepaalde week, zodat er meer stabiliteit komt, hetgeen voor de handel, mode enz. van belang is. De talloze voorstellen hebben echter nog geen resultaat gehad.

L. B.