Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

DAVID

betekenis & definitie

een van Jesus’ voorvaderen naar het vlees, was Israëls meest geliefde koning. Als jongste zoon van Jesse stamde hij uit een eenvoudige herdersfamilie te Bethlehem.

Door bijzondere omstandigheden kwam David in contact met het „hof” van Israëls eerste koning, Saul; hij werd door God als diens opvolger aangewezen. De Bijbel beschrijft ons David als een innemende, veroverende persoonlijkheid: zeer religieus van inborst en kunstzinnig (Psalmen), moedig en krachtig, verstandig op het slimme af, trouw en grootmoedig.

Van ca. 1010 tot 970 v. Chr. heeft hij over Israël geregeerd en het van een los volk tot een staat gemaakt.

De Kanaänietische enclaves in het land van Palestina, die er sinds de intocht ondanks het optreden van Josuë en de Rechters waren overgebleven, lijfde hij stuk voor stuk bij Israël in. Jerusalem maakte hij daarbij tot het politieke en religieuze centrum.

Zo versterkte hij de eenheid van het land, maar maakte tevens het contact tussen de Kanaänietische cultuur en de Israëlieten groter. Dit bracht gevaren mee voor de godsdienstige zuiverheid der Israëlieten, welke gevaren David door zijn grote liefde en ijver voor Jahweh wist te bezweren, doch die onder zijn opvolgers een van de grootste plagen van het volk werden.

De geschiedenis van David staat uitvoerig beschreven in 1 Sam. 16-31; 2 Sam. en 1 Kon. i : 1-2 : 12 (zie Samuel).Blijft men bij deze eenvoudige gegevens stilstaan, dan is David slechts een vorstje van een nomadenvolk, wiens optreden aanvankelijk veel weg heeft van dat van een roverhoofdman. Beziet men de persoon van David echter in het geheel van de bijbelse openbaring, dan blijkt hij de verwerkelijking te zijn geweest van Israëls lievelingsdroom: een koning, die namens Jahweh voor het volk uit gaat, die als het ware de exponent is van het volk, op wie dus bij uitstek Gods welbehagen rust, langs en door wie God zijn heil aan het volk geeft. Profetische invloeden en beloften begeleiden zijn dynastie (zie vooral de Nathan-profetie in 2 Sam. 7), terwijl de inauguratie van de eredienst rond de Ark te Jerusalem hem als de verantwoordelijke leider inspireerde tot het componeren van cultusliederen (zie Psalmen). David werd langzaamaan in de bijbelse literatuur het type van de grote koning en als zodanig dè type, de voorafbeelding, van de Messias Koning (vgl. bijv. Jer. 30 : 9). Als zodanig leeft David ook voort in de christelijke literatuur en liturgie. De Kerk herdenkt hem op 29 December (c kaart Palestina ten tijde van David en Salomon).

j. v. D.