is de naam van een der deuterocanonieke boeken van het O.T. (zie Bijbel). Uit de Griekse voorrede van de vertaler, die in 132 v.
Chr. naar Egypte kwam en uit hfdst. 50 weten we, dat de schrijver, Jesus Sirach, omstreeks 190—180 te Jerusalem zijn boek schreef. Zijn kleinzoon vertaalde het geschrift in het Grieks ten behoeve van de joodse gemeenschap in Alexandrie.
In deze bewerking werd het boek canoniek. Op het einde van de vorige eeuw werd echter in de geniza van de synagoge van oud-Caïro een aanzienlijk gedeelte van Ecclesiasticus teruggevonden in de oorspronkelijke Hebreeuwse taal, maar in jonge handschriften (11de -12de eeuw), die de uitkomst zijn van een eigen tekstontwikkeling en -corruptie.
Ook de oud-Latijnse vertaling, die in de Vulgaat bewaard bleef, getuigt van de vrijheid, die men zich ten opzichte van de tekst veroorloofde.Ecclesiasticus behoort tot het literaire genre der wijsheidsliteratuur. Met name het boek der Spreuken heeft de schrijver tot model gediend bij zijn streven om de eigen joodse wijsheid op basis van de Wet tegenover opkomende Hellenistische stromingen te handhaven. Hij blijft daarbij binnen een strikt conservatief joods kader. Maar de geleerde en wereldwijze leraar wordt lyrisch, wanneer hij de Wijsheid personifieert (hfdst. 24) of in het slotgedeelte haar rol beschrijft in Gods schepping (42 : 15-43 : 33) en in de geschiedenis van Gods volk tot en met de hogepriester Simon (overleden ca. 195) de zgn. „lof der vaderen” (44-50). Bij het onderricht der catechumenen werd door de Oude Kerk ook dit boek als leerboek benut. Daaraan zal het zijn naam: Ecclesiasticus, kerkelijk (boek), kerk-boek te danken hebben. j.w.
