Jonathan van den Berg

Student Political Science

Gepubliceerd op 09-02-2016

Filibuster

betekenis & definitie

Filibusteren is een politiek redevoerend instrument die erop doelt om zo veel mogelijk tijd te rekken. Dit kan gebruikt worden om wetsvoorstellen te vertragen of uit te stellen. Men wil door middel van het woord, een beleids- of wetsvoorstel ‘dood’ praten.

De eerste vormen van filibusteren ontstonden in het oude Rome. Romeinse senatoren voerden lange betogen om hierdoor een besluit over een voorstel te rekken met als mogelijke uitkomst dat er niet over het voorstel besloten werd. Het woord ‘filibuster’ komt van het Nederlandse 'vrijbuiter'.

Deze manier van redevoeren komt vooral voor in de Senaat van de Verenigde Staten. De mogelijkheid om tijdens de parlementaire procedures een filibuster te gebruiken komt door het feit dat senatoren het recht tot 'unlimated debate' hebben. Zij mogen niet onderbroken worden, tenzij het woord teruggeven wordt aan de senaat.

Dit recht kan enkel genegeerd worden als 60% van de senatoren besluit dat er direct gestemd moet worden. Vanuit deze procedure ontstaat de 'silent filibuster'. Een silent filibuster is geen letterlijke filibuster waar een senator lang redevoert, maar een dreigement van meer dan 40%, maar minder dan 50% van de senatoren om te gaan filibusteren. Wanneer voorstanders van het voorstel niet de benodigde 60% hebben om direct door te gaan naar de stemming, heeft elke senator het recht op unlimated debate. Kanttekening van de senaat is dat wanneer er überhaupt over een voorstel gediscussieerd mag worden, er een minimale aanwezigheid moet zijn van de helft+1 senatoren. Het dreigement van de minderheid in de senaat is dan dat al deze senatoren één voor één het recht op unlimated debate gaan gebruiken, terwijl de voorstanders in de ruimte moeten blijven om minimale aanwezigheid te behouden. Het dreigement op zichzelf is veelal genoeg om voorstellen 'dood te praten'.