Een insolventiemaatregel is van kracht indien een schuldenaar in staat van faillissement is verklaard, de (voorlopige) surséance van betaling is verleend of de wettelijke schuldsaneringsregeling natuurlijke personen van toepassing is verklaard.
Het Nederlandse recht kent drie insolventiemaatregelen: het faillissement, de surseance van betaling en de Wettelijke schuldsaneringsregeling natuurlijke personen (Wsnp). Een faillissement kan zowel betrekking hebben op een natuurlijk persoon als op een rechtspersoon. De surséance van betaling kan alleen aan een onderneming (rechtspersoon of natuurlijk persoon met beroep of bedrijf) worden verleend. De Wsnp heeft uitsluitend betrekking op natuurlijke personen. Een insolventiemaatregel is een species van het genus concursus creditorum. Tijdens een insolventiemaatregel geldt de paritas creditorum.
