(tegenwoordig Izmir), Turkse stad aan de westkust van Klein-Azië, hoofdstad van het gelijknamige vilayet (12.500 km2, met in 1950 ruim 767.000 inw.), telt (1950) 230.500 inw. De stad ligt op de plaats van het Smyrna uit de Oudheid en ligt amphitheatersgewijs gebouwd tegen de berg Pagos, waarop zich de overblijfselen van een middeleeuws kasteel bevinden.
Overigens zijn er weinig grote gebouwen en monumenten. In de bovenstad ligt het Turkse deel met nauwe stegen en houten huizen. Van de Griekse bevolking in de moderne benedenstad is het grootste deel na 1922 gerepatrieerd. Smyrna had nog een oude Hollandse kolonie van voorname kooplieden, in vele opzichten vergriekst, maar toch hun afkomst tonend en erkennend. De stad is de zetel van verscheidene buitenlandse handelsvertegenwoordigingen, consulaten, een Grieks- en een Rooms-Katholieke aartsbisschop. De nijverheid beperkt zich tot die van garens, zijde, wol, sigaretten en leer. De tapijtenweverij heeft haar zetel niet in Smyrna, maar in de omliggende dorpen van de provincie.Van groot belang is evenwel de handel. Uitgevoerd worden o.m. rozijnen, gerst, vijgen, opium, tabak en katoen. Er zijn een druk havenverkeer en goede spoorverbindingen met het binnenland.
Smyrna werd waarschijnlijk ca 1000 v. Chr. door Aeoliërs gesticht, werd in 688 v. Chr. door de Ioniërs bezet. Ca 630 werd de stad door Alyattes, koning van Lydië, vernield en bleef langer dan 4 eeuwen een puinhoop, totdat Antigonos ten Z.W. van de oude stad een nieuw Smyrna stichtte, dat spoedig een der rijkste handelssteden van Azië werd. Aardbevingen brachten grote verwoestingen teweeg in 178 en 180 n. Chr. maar Marcus Aurelius bouwde de stad weer op.
Het Christendom verspreidde zich te Smyrna met grote kracht. In 1424 kwam het voorgoed onder de heerschappij van de Turken, totdat het na Wereldoorlog II door het Verdrag van Sèvres met het gelijknamige district onder Grieks bestuur werd geplaatst. In 1922 verloor Griekenland dit gebied echter weer aan de Turken. Bij de strijd hierom in 1922 (gepaard met een ontzettende brand) en de aardbeving van 1928 werden grote delen van de stad vernield, maar sindsdien werd zij in moderne stijl herbouwd.
Lit.: C. J. Cadoux, Ancient Smyrna (tot 324 na Chr.) (1938).
