vereniging, opgericht 1888, die, zonder winst te beogen, zich ten doel stelt in Nederland de opbrengst van de grond, zomede van het viswater te verhogen en de instandhouding van bossen en beplantingen te bevorderen. Zij streeft daarbij naar het aanpassen van de belangen van het natuurschoon en van het behoud van het eigen karakter van het landschap aan de eisen van de volkshuishouding.
Zij tracht haar doel te bereiken door: a. het geven van adviezen, opmaken van plannen en begrotingen; b. het instellen van onderzoekingen naar de gesteldheid van grond en viswateren; c. het voor rekening van anderen uitvoeren, aanleggen en in stand houden van: ontginningen, bebossingen en beplantingen, bevloeiings- en grondverbeteringswerken, grondaanwinningswerken, rivier- en beeknormaliseringen en kanalen, verkeers- en afvoerwegen en wegverbeteringen; velden voor afvalwaterreiniging, het tot stand brengen van ruilverkavelingen, het tegen vergoeding beschikbaar stellen van in Nederland niet of slechts weinig bekende gereedschappen, het verlenen van bemiddeling bij de aanschaffing van zaden, werktuigen e.d., het beheren van terreinen, welke om redenen van culturele aard in stand worden gehouden, het verbeteren van de visstand, het verstrekken van pootvis en het aanleggen, in stand houden en exploiteren van visvijvers, het inrichten en in stand houden van een bibliotheek en een museum, het houden van voordrachten en cursussen, het ontwerpen en doen uitvoeren van eenvoudige bedrijfsgebouwen, het beheren van bedrijven van land-, tuin-, bosbouw en fruitteelt en het bevorderen van de afzet van de producten daarvan, het opleiden van deskundig personeel en het inrichten en bijhouden van bedrijfsboekhoudingen. De Heidemaatschappij geeft adviezen aan haar leden en voert de werken voor bovengenoemde doelstellingen uit. De vergoeding bestaat uit de gemaakte kosten, vermeerderd met een percentage voor toezicht en algemene onkosten. In de laatste jaren worden door de Heidemaatschappij ca 4000 grote en kleine werken uitgevoerd.Lit.: De Nederlandsche Heidemaatschappij 60 jaar (Arnhem 1949).
