Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Juan de flandes

betekenis & definitie

Vlaams schilder, werkzaam aan het hof van Ferdinand en Isabella van Castilië, was gevestigd te Simancas sedert 1496, en sedert 1506 te Palencia, waar hij stierf in 1519. In 1498 verwierf hij de titel van hofschilder.

In 1506 werden bij hem 12 panelen voor de kathedraal te Palencia besteld; deze werden geplaatst in 1509. De inventaris (14 Febr. 1505) van Isabella’s sterfhuis vermeldt 47 kleine panelen door hem geschilderd, met voorvallen uit het leven van Christus en Maria. Dertig van deze schilderijen werden aangekocht door Margaretha van Oostenrijk, die ze bewaarde in haar paleis te Mechelen, waar A. Dürer ze bewonderde in 1521. Vijftien er van bevinden zich op het ogenblik in het Nationaal Paleis, oud Koninklijk paleis, te Madrid; andere vonden hun weg naar particuliere verzamelingen en musea. Hij vervaardigde ook portretten aan het hof van Castilië.

Zijn stijl is verre vooruit op die van zijn Vlaamse tijdgenoten en nog meer op die van de Spaanse schilders. Hij munt uit door zeer persoonlijke opvattingen van de onderwerpen, door de lichtverdelingen en de tere kleurtonen. Daaruit mag men besluiten dat Juan de Flandes eveneens miniaturist was. Men schrijft hem de versiering toe in het Getijdenboek van Maria van Bourgondië, Prentenkabinet te Berlijn, van het Getijdenboek van Karel de Stoute, Staatsbibliotheek te Wenen.PROF. DR LEO VAN PUYVELDE

Lit.: J. A. Crowe en G. B. Cavalcaselle, Les anciens Peintres flamands, vert. O.

Delepierre (1862), II, 63; G. Justi, Juan de Flandes, ein niederl. Hofmaler d. Isabella d. Kath. Jahrb. d.

Preuss. Kunstsamml., VII, 1887, 157-196; Idem, Miscellanea aus 3 Jahrh. span. Kunstlebens (1908), I, 315-324; F. Winkler, J. de Fl.; Thieme-Becker, Künstlerlexikon, XIX, 1926, 278-279; F. Sanchez Gant ón, El Retablo de la Reina Gatólica. Arch.

Esp. de Arte y Arqueol., VI, 1930, 97, VII, 1931, 149; M. J. Friedländer, J. de Fl. Der Cicerone, XXII, 1930, 1; G. Glück, Bildnisse von J. de Fl. Pantheon, VIII, 1931, 313 en Aus drei Jahrh. europ.

Kunst, 1933» 57; Leo van Puyvelde, L’Enfant ä l'Oiseau mort, Un Portrait de Marguerite d’Autriche par Juan de Flandes. Les Arts plastiques (Bruxelles 1949), no 7-8, 267-275.

< >