Volkstelling is de naam van een maatregel, die bij een volk van tijd tot tijd genomen wordt, om het aantal ingezetenen te bepalen. Men vergewist zich alsdan tevens van het aantal mannen, vrouwen en kinderen, van de bedrijven, welke door de ingezetenen worden uitgeoefend, van hun leeftijd, van hunne geloofsbelijdenis enz., zoodat men daardoor een statistiek overzigt van de bevolking en op den duur van de beweging van deze op maatschappelijk gebied erlangt.
Het is bekend, dat reeds 5 eeuwen vóór den aanvang onzer jaartelling in Egypte het bevel werd uitgevaardigd, dat ieder ingezeten zich telken jare bij de overheid moest aanmelden, om opgave te doen van zijn naam en bedrijf. Ook bij de Israëlieten, Grieken, Romeinen enz. werden volkstellingen verordend. In Engeland werd eene gehouden onder Willem de Veroveraar en in Frankrijk onder Karel IX. In ons Vaderland, alsmede in Engeland, Noorwegen en Denemarken heeft om de tien jaar eene volkstelling plaats, — in Oostenrijk om de zes jaar, — in Frankrijk om de vijf jaar, — en in Duitschland om de vier jaar. De laatst gehoudene Nederlandsche volkstelling geldt voor het uur van middernacht tusschen 31 December 1879 en 1 Januarij 1880.
