Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Valeriaanzuur

betekenis & definitie

Valeriaanzuur (C3HIO02) vindt men in de wortels van Valeriana officinalis, in den bast en de rijpe bessen van den sneeuwbal (Viburnum Opulus), in het spint van den vlierboom (Sambucus nigra), in de wortels van Angelica, Archangelica en Athamanta Oreoselinum, in de bloemen en het kruid van Anthemis noblis, in de vruchten van de hop enz., — voorts: in traan, voetzweet, kaas enz. Het ontstaat bij de oxydatie van amylalkohol, bij het ranzig worden van vetten, bij de oxydatie en verrotting van eiwitachtige ligchamen enz. Om het te verkrijgen, behandelt men amylalkohol aanhoudend met chroomzuur kalium en zwavelzuur, destilleert dien, neutraliseert het destillaat met bijtenden natron, scheidt de waterige vloeistof van den valeriaanzuren amylaether en van het valeriaanaldehyde, verdampt haar en destilleert het uit valeriaanzuur natrium bestaand overschot met zwavelzuur.

Valeriaanzuur is eene kleurlooze vloeistof, riekt sterk naar valeriaan en naar rottende kaas, smaakt zeer zuur, brandend en prikkelend, vermengt zich met alkohol en aether, lost op in 28—30 deelen water, heeft een soortelijk gewigt van 0,955, verstijft nog niet bij — 15° C., kookt bij 175° C., brandt met eene witte, walmende vlam en vormt doorgaans kristalliseerbare zouten, die zout en daarna prikkelend zijn van smaak, in vochtigen toestand naar valeriaan rieken, vettig zijn op het gevoel, op water eene draaijende beweging aannemen en daarin, alsmede gedeeltelijk ook in alkohol, oplosbaar zijn. Sommige, zooals het bismuth-, zink-, chinine- en atropine-zout, worden in de geneeskunde gebruikt. De valeriaanaether (valeriaanzure aethylaether), door overhaling uit valeriaanzuur natrium met alkohol en zwavelzuur verkregen, is eene kleurlooze, in alkohol en aether, maar niet in water oplosbare vloeistof met een soortelijk gewigt van 0,866; hij riekt naar ooft en kookt, bij 133° C. De amylaether, bij de bereiding van valeriaanzuur als bijproduct of uit amylalkohol verkregen, is hieraan gelijkvormig, kookt bij 188° C., riekt naar appels en komt dan ook onder den naam van appel-olie in den handel.

< >