Het slaapwandelen komt dikwijls voor bij zenuwachtige gestellen, die zich onder den invloed bevinden van hevige gemoedsaandoeningen, alsmede bij kinderen. Slaapwandelaars staan op zonder te ontwaken en verrigten in de duisternis datgene, wat zij gewoon zijn bij dag te doen. Het Somnambulismus is een eigenaardige toestand der hersenen, waarbij alleen een van binnen naar buiten werkend bewustzijn bestaat, terwijl geene indrukken van buiten worden opgenomen. Doorgaans begeven zich de slaapwandelaars later weder te bed, zonder zich bij het ontwaken iets van het voorgevallene te herinneren.
Het Somnambulismus kan klimmen tot verrukking (extase), zoodat de geest van den slaapwandelaar ver boven den kring der alledaagsche denkbeelden zweeft. Al zijne woorden en daden verkrijgen alsdan eene fantastische kleur. Naast dit ideo-somnambulismus, dat uit zich zelf ontstaat, bevindt zich het magnetisch Somnambulismus, dat kunstmatig wordt opgewekt (zie onder Magnetismus). Men dient het slaapwandelelen met de grootste omzigtigheid, bijv. door zacht roepen en wakker maken, te bestrijden, vooral daar men de extase als een eersten graad van krankzinnigheid dient te beschouwen.
