Schepenen (scabini, escabini, échevins, afkomstig van het Keltische woord schwyn of regtspreken) noemde men in de vroegste tijden regters, die op de volksvergaderingen verschenen, waar uitspraak gedaan werd over alle aan de orde gestelde zaken. Oorspronkelijk kwamen daar vrije mannen (arimannen) bijeen, om over algemeene belangen te beraadslagen, maar zij werden later door de vazallen verdrongen, terwijl de regtszaken in aantal toenamen.
De behandeling van regtszaken moest weldra overgelaten worden aan districtsvergaderingen, bijeengeroepen door den Graaf, doch daar deze, bij de uitbreiding van het leenstelsel door de vazallen ondersteund, de vrije mannen vaak blootstelde aan velerlei afpersingen, wees Karel de Groote bepaalde personen aan, die verpligt waren bij de vergaderingen tegenwoordig te wezen en op de handhaving van het regt toe te zien, namelijk de scabini of schepenen.
Deze werden onder Lodewijk de Vrome ten getale van 12 uit ieder district door het volk gekozen. De regterlijke instellingen ondergingen later vele veranderingen, doch de naam van schepenen bleef bestaan. Men gaf dien aan de geregtshoven en pairsvergaderingen, alsmede aan de regterlijke besturen van onafhankelijke gemeenten. Eerst in het laatst der voorgaande eeuw werden in Frankrijk en in ons Vaderland de schepenbanken opgeheven.
