Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 07-08-2018

Epée

betekenis & definitie

Epée (Charles Michel, abbé de l’), de grondlegger van het onderwijs van doofstommen, werd geboren te Versailles den 25sten November 1712, omhelsde den geestelijken stand, doch weigerde om bij zijne wijding tot priester het gebruikelijk formulier te onderteekenen, zoodat hij niet bevoegd werd geacht, om een geestelijk ambt te bekleeden.

Nu studeerde hij in de regten en werd advocaat, doch dit beroep strookte weinig met zijne neigingen. Daarom verkreeg hij, door den invloed van Bossuet, de betrekking van prediker en canonicus te Troyes, doch werd wegens zijne Jansenistische gevoelens door den aartsbisschop van Parijs van dat ambt ontzet. Nu vestigde hij zich te Parijs, en daar omstreeks dien tijd (1755) Samuël Heinicke te Dresden zich met doofstomme leerlingen begon bezig te houden, kwam hij op het denkbeeld, om iets dergelijks te beproeven met 2 doofstomme zusters. Zonder iets te weten van de bemoeijingen van Pereira, vond hij eene teekenspraak uit, geschikt om den doofstomme in de maatschappelijke gezelligheid te doen deelen. Daar zijne aanvankelijke pogingen met een goed gevolg werden bekroond, nam hij het besluit, om zich daaraan geheel en al te wijden.

Op eigen kosten stichtte hij een instituut, en naar zijn oordeel waren schrift en gebaren de beste middelen tot ontwikkeling dier ongelukkigen. Intusschen bezorgde zijn medelijden met een doofstommen jongen, in lompen gekleed, dien hij in 1773 op de straat te Péronne ontmoette en in wien hij den verstooten erfgenaam van de grafelijke familie Solar meende te ontdekken, hem veel moeite en ellende. Na het voeren van een procès werd die persoon inderdaad in zijne regten erkend en hersteld. Niettemin werd na het overlijden van de l’Epée dat vonnis vernietigd, zoodat het jonge mensch weder tot de diepste armoede verviel. Bouilly heeft deze gebeurtenis voor het tooneel bewerkt in een stuk, getiteld „L’abbé de l’Epée”.

Eerst in 1783 werd door Lodewijk XVI aan de l’Epée eene som gelds toegekend tot onderhoud van een aantal doofstommen, maar zijn lievelingswensch, om op staatskosten en op groote schaal eene inrigting voor doofstommen te doen verrijzen, werd eerst na zijn dood vervuld. De verdienstelijke en achtenswaardige man overleed op den 29sten December 1789. Hij schreef eene „Institution des sourds et muets (1774, 2 dln)”, die later verbeterd werd uitgegeven onder den titel: „La véritable manière d’instruire les sourds et muets (1784)”. In 1843 verrees ter zijner eere een gedenkteeken te Versailles.

< >