Een andere grootmeester der muziek was de Duitse componist Robert Alexander Schumann (1810—1856). Zijn vader, een boekhandelaar, moedigde de muzikale neigingen van zijn zoon aan, maar toen de vader in 1826 overleed, ging Schumann te Leipzig rechten studeren.
Eerst in 1830 liet zijn moeder hem de vrije hand, waarop hij zich geheel aan de muziek wijdde. Hij nam zijn intrek bij den beroemden pianoleraar F.
Wieck en ontving hier onderricht. Hij wilde n.l. piano-virtuoos worden, maar dit plan kon als gevolg van een ongeneeslijke verlamming van een zijner vingers niet doorgaan.
Schumann wijdde zich daarop geheel aan compositie en muziekcritiek. Met dit laatste doel richtte hij ook een tijdschrift op, waarin hij krachtig opkwam tegen de verouderde begrippen en den muzikalen smaak van zijn tijd.Schumann was zeker een van de grootste figuren uit de muzikale romantiek. Zijn grote kracht ligt vooral in de kleinere werken voor piano en in het lied. In dit genre heeft hij een groot aantal composities, van verrukkelijke schoonheid geschreven. (Denk maar eens aan Die beiden Grenadiere, aan het Wanderlied, Ich grolle nicht, lm wunderschönen Monat Mai, Du bist wie eine Blume, Die Lotosblume en Widmung). Zijn kamermuziek, koor- en orkestwerken komen dan eerst in de tweede plaats, al behoeft men slechts zijn koorwerk „Das Paradies und die Peri” en zijn opera „Genoveva” te noemen en te herinneren aan zijn symphonieën en zijn kamermuziek, om duidelijk te maken, hoeveel ook op dit gebied Schumann betekend heeft.
Schumann’s vrouw, Clara Schumann'— Wieck, de dochter van zijn leermeester, was een uitnemende pianiste en componiste.
Schumann's laatste levensjaren waren buitengewoon treurig. Na een concertreismet zijn vrouw in Rusland bekleedde hij enige functies in Dresden, totdat hij in 1850 werd benoemd tot stedelijk muziekdirecteur te Dusseldorp. Uit deze betrekking moest hij ontslag nemen ten gevolge van een hersenziekte, die in 1854 in volslagen krankzinnigheid eindigde. Twee jaar later overleed hij in het gesticht te Endenicb, bij Bonn.
