(afgeleid van monos = alleen, dus een, en theos = god) wil zeggen: de verering van één enigen God als schepper en onderhouder der wereld.
De drie grote monotheistische godsdiensten op onze aarde zijn het Christendom, het Jodendom en de Islam, terwijl de monotheistische gedachte ook wel in de Indische godsdiensten te vinden is.
Tegenstelling van het monotheïsme is het polytheïsme, het aanbidden van vele goden, zoals b.v. de Grieken, de Egyptenaren en andere oude volken deden.