Weer een vreemd woord, dat gemakkelijk te verklaren is. Com (eigenlijk con, dat door de p, die er achter staat, veranderd is in com, een verschijnsel, dat zoals je weet, assimilatie heet) betekent weer: samen, promis betekent beloofd.
Er moet hier dus sprake zijn van twee partijen, die elkander iets hebben beloofd.En dit komt precies uit, want het woord compromis werd reeds in vroeger tijd gebruikt voor een overeenkomst, waarbij door twee personen, die een geschil hadden, scheidsmannen werden benoemd, om in dit geschil uitspraak te doen en waarbij tevens beloofd werd, zich over en weer bij die uitspraak neer te leggen. Degene, die zich hieraan niet hield, moest een vooruit bepaalde boete betalen.
In overdrachtelijken zin gebruikt men het woord compromis ook wel, wanneer men wil uitdrukken, dat een bepaalde oplossing niet helemaal bevredigend is, doch dat men er zich in geschikt heeft, omdat het onder de gegeven omstandigheden niet anders kan. Huiselijk gesproken noemt men dit: „het op een accoordje gooien.” _ Een goed voorbeeld hiervan hebben wij in 1934 beleefd. Sommigen wilden de spelling van onze taal zeer ingrijpend veranderen. Anderen wilden ze laten, zoals ze was. De minister is toen met een voorstel gekomen, waarbij niemand geheel en al zijn zin kreeg, doch de een wat moest laten vallen en de ander wat moest toegeven. Deze nieuwe, voorgestelde wijze van spellen heette de „compromis-spelling”.
Sommige mensen beweren zelfs, dat het gehele leven een compromis is, n.l. tussen alles, wat we graag zouden willen en datgene, wat we kunnen bereiken.
Het compromis is dan namelijk de berusting, het tevreden-zijn met hetgeen wij bereikt hebben, wat natuurlijk niet insluit, dat wij niet steeds naar hoger en beter zouden streven.
