J. Frère beschrijft hoe de grotere jongens in Heusden Sinterklaas spottend achternazaten:
Wees gegroet, boven alle vrouwen, Hebt ge geen wijf, dan kunt ge niet trouwen!
Deze belhamels werden door de knechten (mannen omhangen met serpentines) onder handen genomen.
Als kinderen de leeftijd van echt geloven (bijna) te boven zijn, zingen ze vaak ‘vieze’ of anderszins spottende sinterklaasliedjes: Sinterklaas is jarig, zet hem op de pot.
O, wat zal-ie stinken, doe de deur op slot.
Zie, de maan schijnt door de bomen op die vent z’n kale kop.
Maar daar mag je niet op kijken, want daar zitten pietjes [= luizen] op!
Vol verwachting klopt ons hart wie de meeste pietjes knapt.
Vol verwachting klopt ons hart Wie de meeste pietjes knapt.
Sinterklaas moest poepen, zet hem op de pot.
Zet hem op de broene [= bruine], want de witte is kapot.
Nicola, ha ha ha, Nicola, ha ha ha.
Limburgs liedje Sint-Niklaas was dronken.
Sint-Niklaas was zat.
Hij piste in z’n klompen Sinterklaasspel met een knipoog naar het aloude ganzebord. Litho, 19de eeuw, maker onbekend.
En kreeg het op ze gat. Tongeren Sint-Niklaas ging trouwen Met z’n ellebogen door z’n mouwen.
Met zijn tenen door zijn schoen.
Wat kan zijn vrouwke daar mee doen?
Bommershoven Het spotten kan te maken hebben met ‘kijken hoe ver je kunt gaan bij deze heilige, eerbiedwaardige man’, maar ook met je afzetten. Dit afzetten zou kunnen duiden op het afscheid nemen van een stukje kindertijd. Het ertegenaan schoppen hoort daarbij, zoals dat ook later in de puberteit veel voorkomt. Het is te vergelijken met wanneer je verandert van baan: ineens deugt er niets meer van je oude werk.
Al in 1951 meldde Trouw dat ‘fietsjongens, buiten het bereik van de gard lichtelijk krenkende woorden tot de kindervriend riepen’, maar dat er gelukkig ook ‘voorbijgangers (waren) die hoffelijk de hoed lichtten’. In 1952 bekogelde de opdringende jeugd in Leeuwarden Sinterklaas met appels.
Het gebeurt echter ook dat jongeren echt baldadig worden: baarden aftrekken, Piet in het nauw drijven, slaan. Manieren om hier als sinterklaasorganisatie mee om te gaan zijn:
-tevoren afspraken maken met bijvoorbeeld wijkagenten en stadswachten;
-Zwarte Pieten in groepjes van twee of drie laten lopen;
-dezelfde jeugd van tevoren opzoeken om hen juist als Zwarte Pieten te laten optreden en aan de optocht te laten meedoen. (Indien jongeren van allochtone afkomst de route verstoren, kunnen Pieten hen in hun eigen taal aanspreken.)
Van Benthem, 1991; Frère, 1926; De Haan, 1978; Snijders, 1996
