Woonhuizen. De bebouwing van Leiden wordt gekenmerkt door overwegend smalle diepe huizen, waarvan de grotere doorgaans in steen waren uitgevoerd en de kleinere in hout.
De laatste houten huizen verdwenen eind 16de eeuw uit het stadsbeeld. Rond het midden van de 17de eeuw heeft men onder meer aan het Rapenburg en de Breestraat percelen samengevoegd voor de bouw van nieuwe monumentale panden, veelal met een nieuwe gevel vóór een oudere kern.Een middeleeuwse oorsprong hebben de huizen Breestraat 113, waarvan de overwelfde 13de-eeuwse kelder een middenzuil met laat-romaans bladkapiteel kreeg, en Breestraat 125 met een 15de-eeuwse kelder. Recent dendrochronologisch gedateerd zijn de in de kern middeleeuwse huizen Breestraat 123 (circa 1393), Nieuwstraat 15 (circa 1434), Aalmarkt 11 (1455), Hogewoerd 33 (1476), Hooigracht 67 (circa 1481). Het dubbele huis Kloksteeg 23-25 werd gebouwd op een deel van het terrein van de vroegere commanderij van de Duitse orde. De rechter achtervleugel van het huidige pand bevat nog belangrijke delen van het middeleeuwse huis, waaronder de vroegere keuken en eetzaal uit circa 1465. Het uit circa 1750 daterende voorhuis bevat verschillende vertrekken in Lodewijk XIV-stijl. Het Huys in den Houck (Pieterskerkhof 22) heeft gevels van circa 1500, voorzien van bogen in het metselwerk.
