pŏris, n.
I. a. eig., tijdsbestek, tijd, diei, Ter., anni, Caes., matutinum, Cic., saevitia temporis, van het jaargetijde (winter), Sall., hoc tempore, Cic., in tempus praesens, voorlopig, voor het ogenblik, in tempus, Ov., of ad tempus, Cic., voor een tijd, een tijdlang.
b. overdr., tijd (als bepaald tijdstip), ad tuum tempus, tot op uw tijd, d. i. uw consulaat, Cic., ex quo tempore, sedert de tijd, dat enz., Cic., ad hoc tempus, tot nu toe, Caes., ex tempore, terstond, voor de vuist, Cic., per idem tempus, juist op die tijd, Cic., id temporis, Cic., c. gen. gerundii, tempus expostulandi, Cic., tempus est c. inf., of m. acc. c. inf., Cic. | tijd (in ’t alg.), tempus ponere in re, besteden, Cic., tempore, mettertijd. Ov., in omne tempus, voor eeuwig, Cic. | geschikte tijd, gelegenheid, tempus habere, amittere, Cic., tempus rei gerendae non dimittere, Nep., tempus est c. inf., Liv., non id tempus est, ut (om) etc., Liv., ad tempus, te rechter tijd, Cic., ante tempus, voor de juiste of gewone tijd, Cic., in tempore, Ter., of suo tempore, Cic., of tempore, Ov., te rechter tijd, evenzo tempori of temperi, tijdig, te rechter tijd, PI., Cic. (comp., temperius, Cic., temporius, Nep.). | (tijds)omstandigheden, tijd, tempori servire, Cic., orationes sunt temporum, richten zich naar de omst., Cic., in hoc tempore, in de tegenwoordige omst., Cic., ex tempore, Cic., of pro tempore, Caes., of ad tempus, Cic., naar gelang van de omst., temporis causā, Cic.; de omstandigheden (van iemd of iets), rei publicae, Cic., vooral = lastige, gevaarlijke, treurige omst., noodlot, ongeluk, treurige toestand, tempus meum of tempora mea (van Cicero’s ballingschap), Cic., tempora amicorum (van processen), Cic. | quantiteit (van een syllabe).
II. slaap (aan het hoofd), utrumque, Verg., Graccho percutit tempus, Cornif. rhet. ; plur., tempora, de slapen, Hor., Plin., vand. bij dichters meton. = het hele gelaat, Prop., of = het hele hoofd, Cat., Prop.
