instrument, dat het drukverloop in een cylinder van een stoomwerktuig, motor of pomp gedurende één of meer omwentelingen van de krukas optekent; de figuur, die daarbij ontstaat, noemt men het indicateurdiagram. Uit de gelijktijdig van alle cylinders der betreffende machine opgenomen diagram kan het arbeidsvermogen in paardekrachten worden berekend, dat aan de machine werd toegevoerd, de z.g. indicateur-paardekrachten (I.P.K.) ter onderscheiding van de effectieve paardekrachten (E.P.K.), die de machine weer heeft afgegeven.
Het verschil tussen beide is hetgeen in de machine verloren gaat door wrijving der lopende delen, hetgeen zoveel mogelijk wordt gereduceerd.
