Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 15-03-2024

VIANEN, de Heerlijkheid

betekenis & definitie

in het Zuidoostlijk gedeelte van Holland, niet verre ten Noorden van de Lek, tegen over de Heerlijkheid Jaarveld in de Provincie van Utrecht. Men wil dat de Heerlijkheid haar begin nam, in den Jaare 1190, of, volgens anderen, in 1213, ter gelegenheid van het bouwen van een Kasteel, door ZWEDER, eenen Zoon uit den Huize van KUILENBURG. De Heerlijkheid bleef in dat Geslagt tot in den Jaare 1418, wanneer zij, door huwelijk van JENNE VAN VIANEN met WALRAVEN VAN BREDERODE, in dit luisterrijk Geslagt kwam; zij bleef daar in tot op den eenëntwintigsten Junij des Jaars 1679, wanneer WOLFERT VAN BREDERODE, het laatste wettig manlijk oir van het oud adelijk Geslagt, ongehuwd overleedt.

Zedert kwam de Heerlijkheid in verscheiden Geslagten, tot dat SIMON HENRIK ADOLF, Graaf van der Lippe-Detmold, in den jaare 1725, dezelve verkogt aan de Staaten van Holland en Westfriesland, voor eene somme van achthonderd achtënnegentig duizend tweehonderd Guldens, de verkoopkosten daar onder gerekend. Vier jaaren laater verkogten de Staaten eenige der goederen uit den Huize van Vianen aan bijzondere persoonen.Als volstrekte Souvereinen bezaten de Heeren VAN BREDERODE deeze Heerlijkheid; verklaarende dat zij dezelve alleen hielden van den Godt van Hemelrijk, Zonne en Maan. Van hier dat Heer REINOUT VAN BREDERODE de gelegenheid, om zijne Heerlijkheid, door Keizer KAREL, DEN V, tot een Graafschap te doen verheffen, van de hand wees, om dat de Voorwaarden, ten dien einde gevorderd, met zijne onafhanklijke Souvereiniteit onbestaanbaar waren. Bij den gemelden verkoop is deeze Souvereiniteit overgegaan tot de Staaten van Holland, welke, in de afkondigingen tot het verheffen der Leenen, zich noemen Souvereinen van Vianen, Ameide en onderhoorige Domeinen.



Men vindt in deeze Heerlijkheid eene Kamer van Justitie, bestaande uit zeven gewoone Raaden en eenen Griffier, onder welke de Drossaard de Eerste Raad is. De zaaken van Dijks- en Heemregt worden door eene Dijkgraaf, twee Hoogdijkheemraaden en eene Sekretaris waargenomen. Voorts heeft men ’er een Leenhof van den Lande van Vianen, bestaande uit eenen Stadhouder van de Leenen, twee Gewoone en eenen Buitengewoonen Leenman, nevens eenen Sekretaris. De geheele uitgestrektheid der Heerlijkheid van Vianen, beslaat weinig minder dan zesduizend Morgens gronds.

< >