Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 20-10-2022

GECOMMITTEERDEN AD CAUSAS

betekenis & definitie

Deeze werden, in de Provintie Gelderland, allereerst ingesteld in het Jaar 1595, ten getale van twaalf, en in het Jaar 1600 met nog zes vermeerderd. Daar na zijn ze een geruimen tijd afgeschaft; doch, volgens herhaalde besluiten van de Jaaren 1730, 1712 en 1713, wederom als van ouds ingevoerd. Vóór het aanvangen der Raadpleegingen stelt ieder Kwartier een Directeur en zes Gecommitteerden ad causus, of Gemagtigden ter zaaken, aan: als drie uit de Ridderschap, en drie uit de Steden, te samen het getal van agttien uitmaakende; zijnde gemeenlijk, uit het Kwartier van Nijmeegen, behalven den Burggraaf, de twee oudste Riddermatigen, de oudste Burgemeester dier Stad, één Burgemeester van Tiel en één van Hommel; uit het Kwartier van Zutphen, behalven den Landdrost, de Scholtus, binnen en buiten Zutphen ; de oudste Riddermatige, de twee oudste Burgemeesters dier Stad, en een Burgemeester uit de vier kleine Steden bij beurten; en uit het Kwartier van de Veluwe, behalven den Landdrost, de Regter van Veluwen Zoom, de oudste Riddermatige, de oudste Burgemeester van Arnhem, en twee Burgemeesters uit de kleine Steden, uit dat Kwartier, bij beurten, het eene Jaar twee uit Harderwijk en Hattem, en het andere Jaar twee uit Wageningen en Elburg,

De agtien Gecommitteerden, van welke wij spreeken, plaatzen zig, aan een lange tafel, gemeenlijk de Landschapstafel genaamd, naar een bepaalden rang. De Burggraaf van 't Rijk van Nijmeegen bekleed altoos de plaats van Voorzitter. Gemeenlijk word door een Afgevaardigden ter Generaliteit, uit het Kwartier, alwaar de Landdag gehouden word, verslag van ’s Lands zaaken gedaan. Alle voorstellen aan deeze Vergadering moeten schriftelijk gedaan worden. Die van gering belang zijn, worden door deeze Gecommitteerden terstond afgedaan; doch die van meer belang zijn, door de Kwartieren overgenoomen, om daar op afzonderlijk te raadpleegen.

Zie Staat van Gelderland, bl. 141, enz.

< >