Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 31-10-2023

BAKKER, Adriaan (Schout)

betekenis & definitie

bekleedde te Haarlem het Ampt van Schout, in het jaar 1690; een tijdstip, waarin de gemoederen, door de omstandigheden, ligtlijk tot buitenspoorigheden oversloegen. Te Rotterdam was naauwlijks een verbaazend oproer gestild, of men zag het zelve binnen Haarlem, om eene bijna niets betekenende zaak, uitharden.

De Regeering aldaar had, ter voorkoming van brand, het rooken van tabak, op straaten, wagens, in schuiten, en op gevaarlijke plaatsen binnens huis, verboden, op een boete van zes guldens voor de overtreeders. Het gemeen spotte met dit bevel, en overtrad het zelve, bijna ieder ogenblik. De Schout, die zig verpligt achtte, de gemaakte Keur te doen in acht neemen, tastte, op den 23sten van de maand October, een jongeling op de straat aan, en vorderde van hem de boete; de knaap, weigerachtig of onmagtig zijnde om dezelve te voldoen, trok BAKKER, hem den rok uit. Het gemeene volk dit ziende, hield zulks voor een zwaare belediging, loopt den Schout na, en dwingt hem den rok te rug te geeven. Hier mede niet vergenoegd, begeerde men ook de boeten, die eenigen reeds betaald hadden, te rug. ’t Ging in dit als in andere gevallen; wanneer het woede graauw eens op hol geraakt is, kan het bezwaarlijk tot staan gebragt worden. Nu moest het huis van den Schout geplunderd worden; werklijk werd, met het insmijten van eenige glazen, daar mede een begin gemaakt, en onder het pleegen van deeze en andere gewelddaadigheden, een lijst opgesteld van huizen, door de Regenten bewoond, die een diergelijk lot ondergaan zouden. Thans was ’er goede kans, om de zoutpacht, waar over reeds lang gemord was, afgeschaft te krijgen; doch de Haarlemsche Schutterij, in tijds het gevaar van dergelijke euveldaaden bevroedende, kwam spoedig in de wapenen, plaatste zig voor die hulzen, waar voor men beducht was, en stilde dus den oproer, tot zo lange dat ’er een Regiment Soldaaten binnen kwam; waar door het graauw beteugeld, en de Schout voor verdere moeijelijkheden beveiligd werd.

Europ. Mercurius van 1690, voor de maanden October en December. Waarachtig verhaal van het voorgevallene in 1690, I en II Deel in 4to.

< >