Een epos of heldendicht is een verhaal in dichtvorm, dat in gloedvolle en vaak sterk geromantiseerde vorm de heldendaden vertelt van een groot krijgsman, een volk of een land. Voorzover bekend is het epos de oudste vorm van letterkunde; de vroegste werken in deze vorm uit de westerse cultuur zijn de ‘Odyssee’ en de ‘Ilias’ van de Griekse dichter Homerus.
Bijna alle volkeren met een oude geschiedenis hebben hun eigen heldendichten. Uit India stamt de ‘Ramayana’; de Romeinen lieten ons Virgilius’ ‘Aeneïs’ na; uit Frankrijk komt het ‘Roelandslied’, dat al heel vroeg in het Nederlands werd vertaald evenals de Engelse ‘Beowulf; in Italië dichtte Dante de ‘Divina Commedia’; de Portugees Camoes schreef ‘Os Lusiadós’ en van recentere datum zijn heldendichten als Miltons ‘Paradise Lost’, de ‘Legende der Eeuwen’ van Victor Hugo en Robert Penn Warrens Engelse epos ‘Conquistadore’.
Nederland heeft weinig grote heldendichten voortgebracht. Veel van de vroegste zijn vertalingen uit het Frans of het Engels (Roelandslied, Beowulf, de Vier Heemskinderen). Een van de bekendste Nederlandse heldendichten uit de moderne tijd is het socialistische ‘Pan’, dat Herman Gorter in 1916 schreef.